เมนู

7. อัญญมัญญปัจจัย ฯลฯ 18. สัมปยุตตปัจจัย


[831 ] ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยทัสสเนนปหา-
ตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะอัญญมัญญปัจจัย, เพราะนิสสยปัจจัย,
เพราะอุปนิสสยปัจจัย เพราะปุเรชาตปัจจัย, เพราะอาเสวนปัจจัย, เพราะ
กัมมปัจจัย, เพราะวิปากปัจจัย, เพราะอาหารปัจจัย, เพราะอินทริย-
ปัจจัย, เพราะฌานปัจจัย, เพราะมัคคปัจจัย, เพราะสัมปยุตตปัจจัย ฯลฯ


19. วิปปยุตตปัจจัย


[832] 1. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยทัสสเนน-
ปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ
ขันธ์ 2 ฯลฯ ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
2. เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม
อาศัยทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย

คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพ-
เหตุกธรรม, จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
โมหะ และจิตตสมุฏฐานรูปอาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา,
โมหะ อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย

3. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสส-
เนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยทัสสเนนปหาตัพพเหตุก-
ธรรม ฯลฯ

คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นทัสสเนนปหา
ตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ ขันธ์ 2 ฯลฯ ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น
เพราะวิปปยุตตปัจจัย
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
ขันธ์ 3 โมหะ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ ที่สหรคตด้วย
วิจิกิจฉา ฯลฯ ขันธ์ 2 ฯลฯ.
ขันธ์ทั้งหลาย และโมหะ อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตต-
ปัจจัย. จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
[833] 4. ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยภาวนายปหา-
ตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ
มี 3 วาระ เหมือนกับ ทัสสเนนะ (วาระที่ 3-6)
[834 ] 7. เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม
อาศัยเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม เกิดขึ้น เพราะ
วิปปยุตตปัจจัย

คือ ขันธ์ 3 และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นเนวทัสสเนน-
นภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ ขันธ์ 2 ฯลฯ.
ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.

จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยโมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ที่สหรคตด้วย
อุทธัจจะ.
จิตตสมุฏฐานรูปอาศัยโมหะเกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
ในปฏิสนธิขณะ หทยวัตถุ อาศัยขันธ์ทั้งหลาย, ขันธ์ทั้งหลายอาศัย
หทยวัตถุ.
ขันธ์ทั้งหลายอาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย, หทย-
วัตถุ อาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
มหาภูตรูป 3 อาศัยมหาภูตรูป 1 ฯลฯ
จิตตสมุฏฐานรูป กฏัตตารูป ที่เป็นอุปาทารูป อาศัยมหาภูตรูปทั้งหลาย.
ฯลฯ อาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
จักขุวิญญาณอาศัยจักขายตะ, กายวิญญาณอาศัยกายายตนะ.
ขันธ์ทั้งหลาย ที่เป็นเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม
อาศัยหทยวัตถุ.
8. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยเนวทัสส-
เนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ เพราะวิปปยุตตปัจจัย

คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยหทย-
วัตถุ, ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
สัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย อาศัยโมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา ฯลฯ
ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
9. ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยเนวทัสส-
เนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ

คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยหทยวัตถุ,
ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.

สัมปยุตตขันธ์ทั้งหลาย อาศัยโมหะที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ, ขันธ์ทั้ง
หลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
10. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสสเนนนภาว-
นายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพ-
เหตุกธรรม ฯลฯ

คือ ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยหทยวัตถุ,
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยมหาภูตรูปทั้งหลาย, ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ
เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น
เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
สัมปยุตตขันธ์ และจิตตสมุฏฐานรูป อาศัยโมหะที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา.
ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยโมหะ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
ขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา และโมหะ อาศัยหทยวัตถุ, ขันธ์
ทั้งหลายอาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
11. ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสส-
เนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยเนวทัสสเนนนภาวนาย-
ปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ

คือ ขันธ์ทั้งหลาย ที่เป็น ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัย
หทยวัตถุ ฯลฯ เหมือนกับ ทัสสเนนะ.
[835] 12. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยทัสสเนน-
ปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุก-
ธรรม ฯลฯ

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และ
หทยวัตถุ ฯลฯ ขันธ์ 2 ฯลฯ, ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะ
วิปปยุตตปัจจัย.
ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา และโมหะ ฯลฯ อาศัย
ขันธ์ 2 ฯลฯ ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
13. เนวทัสสเนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม
อาศัยทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสสเนนนภาวนาย-
ปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ

คือ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม
และมหาภูตรูปทั้งหลาย, จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะ
วิปปยุตตปัจจัย.
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา และโมหะ
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย และโมหะ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
โมหะ ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา อาศัยขันธ์ทั้งหลายที่สหรคตด้วย
วิจิกิจฉา เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
14. ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และเนวทัสส-
เนนนภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยทัสสเนนปหาตัพพเหตุก-
ธรรม และเนวทัสสเนนนกาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ

คือ ขันธ์ 3 อาศัยขันธ์ 1 ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และ
หทยวัตถุ ฯลฯ ขันธ์ 2 ฯลฯ
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ที่เป็นทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม และ
มหาภูตรูปทั้งหลาย. ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตต-
ปัจจัย.

จิตตสมุฏฐานรูป อาศัย ขันธ์ทั้งหลาย เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
ขันธ์ 3 และ จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ 1 ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา
หทยวัตถุ และโมหะ ฯลฯ อาศัยขันธ์ 2 และ ฯลฯ
ขันธ์ทั้งหลาย อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
จิตตสมุฏฐานรูป อาศัยขันธ์ทั้งหลาย และโมหะ เกิดขึ้น เพราะ
วิปปยุตตปัจจัย.
ขันธ์ 3 และโมหะ อาศัยขันธ์ 1 ที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉา และหทยวัตถุ
ฯลฯ และอาศัยขันธ์ 2 ฯลฯ อาศัยหทยวัตถุ เกิดขึ้น เพราะวิปปยุตตปัจจัย.
15. ฯลฯ อาศัย ภาวนายปหาตัพพเหตุกธรรม ฯลฯ
มี 3 วาระ เหมือนกับ ทัสสเนนะ.

20. อัตถิปัจจัย ฯลฯ 23. อวิคตปัจจัย


ทัสสเนนปหาตัพพเหตุกธรรม อาศัยทัสสเนนปหาตัพพเหตุ-
กธรรม เกิดขึ้น เพราะ อัตถิปัจจัย, เพราะ ปัจจัย, เพราะ วิคต-
ปัจจัย เพราะ อวิคตปัจจัย.


การนับจำนวนวาระในอนุโลม


สุทธมูลกนัย


[836] ในเหตุปัจจัย มี 17 วาระ ในอารัมมณปัจจัย มี 17 วาระ
ในอธิปติปัจจัย มี 7 วาระ ในอนันตรปัจจัย มี 17 วาระ ในสมนันตร-
ปัจจัย มี 17 วาระ ในสหชาตปัจจัย มี 17 วาระ ในอัญญมัญญปัจจัย มี